Orson Welles

Εδώ και χρόνια προσπαθώ να γυρίσω την πλάτη μου στον κινηματογράφο, γιατί του αφιερώνω το 90% της ύπαρξης μου, της ενεργητικότητας μου. Πρέπει να σταματήσω να καταστρέφω έτσι τη ζωή μου, προσπαθώντας να εκφραστώ μέσα από τις ταινίες. Δεν είναι δυνατόν να περάσω τη ζωή μου ολόκληρη σε φεστιβάλ και εστιατόρια ζητιανεύοντας για χρήματα. Εδώ και τριάντα  χρόνια οι άνθρωποι με ρωτούν πως κατορθώνω να συνδυάσω αρμονικά το Α και το Β. Η ειλικρινής απάντηση είναι ότι δε το καταφέρνω. Τα πάντα μέσα μας αποτελούνται από αντιφάσεις. Όλοι αποτελούμαστε από αντιθέσεις, που δεν καταφέρνουμε να εναρμονίσουμε"

Τον χαρακτήριζαν μεγαλομανή, οξύθυμο, ιδιοφυή. Η φαντασία του ήταν αστείρευτη. Έφερε την οπτική επανάσταση στην Τέχνη του Κινηματογράφου καθώς υιοθέτησε τις μεγάλες οπτικές γωνίες και τα παιχνίδια με το φως. Έδωσε έμφαση στα σκηνικά και άλλαξε τον τρόπο παραγωγής μιας ταινίας. Αφομοίωσε με δημιουργικό τρόπο την τεχνική των παλιών δασκάλων του κινηματογράφου ανανέωσε την κινηματογραφική αφήγηση, εξαρθρώνοντας τους χρόνους, τεμαχίζοντας το ντεκουπάζ. Με τη χρήση του δραματικού φωτισμού και της μουσικής, ενέτεινε το δραματικό στοιχείο για να δημιουργήσει ατμόσφαιρα.

Στο Χόλυγουντ φρόντισε ο ίδιος να βρει τους κατάλληλους συνεργάτες που θα τον βοηθήσουν να εκφραστεί, έτσι όπως μόνο ο ίδιος επιθυμούσε. Ένας από αυτούς ήταν ο διευθυντής φωτογραφίας και κινηματογραφιστής Αμερικανός Gregg Toland (φωτό κάτω) που σύμφωνα με τον ίδιο τον Welles, τον βοήθησε να ξεπεράσει την άγνοια του, μαθαίνοντας τον κινηματογράφο μέσα σε μόλις ένα απόγευμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της δουλειάς του, μπορούμε να δούμε στον Πολίτη Κέιν όπου ο πρωτοποριακός τρόπος χρήσης του φωτός και τεχνικές όπως το βάθος πεδίου βοήθησα τον μόλις 26 ετών Orson Welles να ολοκληρώσει το αριστούργημα του, που σύμφωνα με τη γνώμη των περισσότερων κριτικών θεωρείται η καλύτερη Αμερικάνικη ταινία όλων των εποχών. Η εικόνα του εξπρεσιονιστή διευθυντή φωτογραφίας που το 1939 βραβεύτηκε με όσκαρ φωτογραφίας για την ασπρόμαυρη ταινία "Ο Πύργος των καταιγίδων", μετέδιδε όλο το κλειστοφοβικό βάθος τη ψυχής του δημιουργού με τα ταβάνια των χώρων να τον συνθλίβουν και το βάθος πεδίου έμπνευση του Welles να “ρουφάει” τον ήρωα αντί να του δίνει προοπτική.

Πιο συγκεκριμένα, ο Gregg Tolland είχε ήδη πειραματιστεί με φακούς και συστήματα φωτισμού για να επιτύχει ένα εκτεταμένο βάθος πεδίου, όμως ο Welles τον ενθάρρυνε ακόμη περισσότερο με την νεωτεριστική του οπτική, να ακολουθήσει αυτή τη προσέγγιση και έτσι να γεννηθεί η ιδέα της ‘’ βαθιάς εστίασης’’ φωτογραφίας με πλούσια αναλυτικά υπόβαθρα και νέα στοιχεία. Ο Orson Welles δεν εφησύχαζε ποτέ, εισήγαγε συνεχώς καινούργιες καινοτομίες με την κάμερα. Δημιούργησε ανεξάρτητες ταινίες πριν καν υπάρξει ο όρος. Μόνο η avante- garde στην Αμερική- όπως η Maya Deren και ο Kenneth Anger προσπαθούσαν την ανεξάρτητη παραγωγή στη δεκαετία του 1940 και του 1950, αλλά ο Welles επρόκειτο να τους ενώσει εξαιτίας της ευρηματικότητάς του. Στις ταινίες του χρησιμοποιούσε διάφορα ηχητικά τρικ όπως η παραμόρφωση, ο νεκρός αέρας, ο πανικός, ο χωρικός αποπροσανατολισμός και σε αυτό βοήθησε το θεατρικό του υπόβαθρο του καθώς και η εμπειρία του στο ραδιόφωνο. Το 1938 στο ραδιοφωνικό θεατρικό έργο War of the worlds ξεγέλασε τόσο πολύ το κοινό που νόμισαν ότι επρόκειτο για πραγματική εξωγήινη εισβολή. Ο ηχητικός κόσμος του Kane ήταν σχεδόν τρισδιάστατος. Κανένας άλλος δεν είχε χρησιμοποιήσει σε τόσο μέγιστο βαθμό της φωνητικές δυνατότητες του μέσου.

Λόγια του Orson Welles για τον κινηματογράφο

“Εδώ και χρόνια προσπαθώ να γυρίσω την πλάτη μου στον κινηματογράφο, γιατί του αφιερώνω το 90% της ύπαρξης μου, της ενεργητικότητας μου. Πρέπει να σταματήσω να καταστρέφω έτσι τη ζωή μου, προσπαθώντας να εκφραστώ μέσα από τις ταινίες. Δεν είναι δυνατόν να περάσω τη ζωή μου ολόκληρη σε φεστιβάλ και εστιατόρια ζητιανεύοντας για χρήματα. Εδώ και τριάντα χρόνια οι άνθρωποι με ρωτούν πως κατορθώνω να συνδυάσω αρμονικά το Α και το Β. Η ειλικρινής απάντηση είναι ότι δε το καταφέρνω. Τα πάντα μέσα μας αποτελούνται από αντιφάσεις. Όλοι αποτελούμαστε από αντιθέσεις, που δεν καταφέρνουμε να εναρμονίσουμε"

(George Orson Welles) ( 6 Μάϊου, 1915 – 10 Οκτωβρίου1985)

Εδώ, με μία από τις συζύγους του, τη πασίγνωστη ηθοποιό Ρίτα Χέιγοουρθ, στα γυρίσματα της ταινίας «Η Κυρία από τη Σαγκάη».

Βιογραφία

Ο Οrson Welles γεννήθηκε στις 6 Μαίου του 1915 στην πόλη Κenosha του Wisconsin. Ήταν το δεύτερο παιδί του εφευρέτη Richard Hodgdon Head Welles  και της πιανίστριας Beatrice Ives. Θεωρήθηκε παιδί θαύμα από μικρή ηλικία σε ασχολίες όπως το πιάνο, το σχέδιο, η υποκριτική, η ποίηση και η ταχυδακτυλουργική. Στα εννιά του χρόνια έχασε την μητέρα του και στα δεκαπέντε τον πατέρα του. Σκηνές από τα χρόνια της παιδικής του ηλικίας έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στις πρώιμες ταινίες του και ιδιαίτερα στους “Μagnificent Ambersons” Μετά τον θάνατο των γονιών του, την ανατροφή του ανέλαβε ο Maurice Bernstein  γιατρός από Chicago . Το 1931 φοίτησε στο Todd School της πόλης Woodstock στο Illinois .

Αν και πολλές από τις ταινίες του θεωρούνται πλέον κλασικής αξίας, τα περισσότερα κινηματογραφικά έργα που σκηνοθέτησε, συμπεριλαμβανομένου και του Πολίτη Κέιν, δεν γνώρισαν εμπορική επιτυχία στην εποχή τους. Το 1999 το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον κατέταξε στην 16η θέση στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.

Masters of Photography: Humberto Rivas

Κείμενο Χρήστος Κοψαχείλης

Πρόσφατα Άρθρα

News (26 Απρ 2024)

 Η Nikon είναι στην εξαιρετικά ευχάριστη θέση να ανακοινώσει την κατάκτηση βραβείων σε τέσσερις κατηγορίες στα φετινά TIPA World Awards. Η πιο πρόσφατη φωτογραφική μηχανή mirrorless της...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (24 Απρ 2024)

Μία ξεχωριστή έκθεση φωτογραφίας παρουσιάζεται στον χώρο της «Stereosis» στη Θεσσαλονίκη. Η ελληνογαλλίδα φωτογράφος Άρτεμις Πυρπύλη, μακριά από την κλασική έκθεση στο...

Book Reviews (23 Απρ 2024)

Το Photometria International Photography Festival είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει τα αποτελέσματα του διαγωνισμού Photometria ΦΩΤΟBOOK 2024. 
Τα επιλεγμένα βιβλία θα παρουσιαστούν στο...

Book Reviews (23 Απρ 2024)

Την Τετάρτη 24 Απριλίου, στις 20:30 η Αλυσίδα Πολιτισμού IANOS και οι εκδόσεις της Εστίας, διοργανώνουν παρουσίαση του βιβλίου του  Άρι Γεωργίου, με τίτλο «Εντός εκτός και επί τα...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (23 Απρ 2024)

Την Πέμπτη 16 Μαΐου 2024, στην Gallery Della Rounick θα εγκαινιαστεί η έκθεση με τίτλο "Common (?) People", μία συνάντηση γλυπτικής και φωτογραφίας, με φόντο το γυμνό ανθρώπινο σώμα. Η Ισμήνη...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (23 Απρ 2024)

Το Φωτογραφικό Φεστιβάλ Αγρινίου Photopolis, στο πλαίσιο των προφεστιβαλιών εκδηλώσεων 2024, διοργανώνει έκθεση φωτογραφίας με θέμα: "Γονεϊκότητες/Parenthoods" η οποία θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (09 Απρ 2024)

Την Τρίτη 23 Απριλίου η γκαλερί “7” παρουσιάζει την έκθεση φωτογραφίας του ΑΚΗ ΔΕΤΣΗ με τίτλο “Αποτύπωμα” . “Η φωτογραφία ως σημαίνουσα επιφάνεια είναι μια αντίληψη στη θεωρία...

News (02 Απρ 2024)

Στο πλαίσιο των Photometria Awards 2024 με κριτή τον φωτογράφο του πρακτορείου Magnum Martin Parr, το Photometria International Photography Festival πραγματοποιεί ανοιχτό κάλεσμα προς φωτογράφους...

Cinema (02 Απρ 2024)

H κινηματογραφική λέσχη HAU Movie Club της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης αποτίει φόρο τιμής στην Bette Davis με την ειδική προβολή της ταινίας του Paul Henreid, «Το Έγκλημα της 9ης Λεωφόρου»...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (02 Απρ 2024)

Στα πλαίσια της διοργάνωσης της IMAGE+TECH expo & PHOTOVISION 2024 | 5-7 Απριλίου, φιλοξενείται η καλλιτεχνική έκθεση CONTEMPORARY JAPANESE PHOTOGRAPHERS που έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα της...

News (28 Μαρ 2024)

Το Ελληνικό Κέντρο Φωτογραφίας απευθύνει ανοιχτό κάλεσμα σε νέους φωτογράφους και καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν το φωτογραφικό μέσο να υποβάλουν αίτηση για συμμετοχή στο πρόγραμμα Νέοι Έλληνες...

News (27 Μαρ 2024)

Ο Φωτογραφικός Όμιλος Καβάλας και η @L.LOVES ART BOOKS παρουσιάζουν το Σάββατο 30 Μαρτίου και ώρα 19:30 στο Χαλήλ Μπέη Τζαμί στην Καβάλα την φωτογραφική εργασία του Αλέξανδρου Ζαφειρίδη με τίτλο So...